Ναυπηγείο Βασιλειάδη

Στο μηχανουργείο του κωνσταντινουπολίτη εμπόρου Γεώργιου Βασιλειάδη, από το 1861 και για ένα σχεδόν αιώνα, κατασκευάστηκαν πλήθος εξαρτημάτων για εργοστάσια, οικοδομές και καράβια, οι περισσότερες από τις ατμομηχανές των εργαστηρίων και των εργοστασίων της πόλης, ενώ ναυπηγήθηκε ή επισκευάστηκε πληθώρα πλοίων.

Το μηχανουργείο αρχικά κατασκεύαζε κιγκλιδώματα, γεωργικές μηχανές, εκκοκκιστήρια, γεωργικά πιεστήρια και ελαιοτριβεία. Στα τέλη του 19ου αιώνα, είχε επεκταθεί σε πιο σύνθετες και περίπλοκες κατασκευές, όπως οι σιδηροδρομικές ατμομηχανές και τα μηχανικά συστήματα πλοίων, ενώ διέθετε και ξυλουργείο. Ακολούθησε η επισκευή και η ναυπήγηση πλοίων εκτοπίσματος έως 3.500 τόνων.

Σε συμβολικό και σε πραγματικό επίπεδο, το μηχανουργείο Βασιλειάδη υπήρξε η επιχείρηση που σφράγισε την ιστορία της ατμοκίνητης βιομηχανίας του Πειραιά, από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αποτυπώνοντας την εξέλιξη της βιομηχανικής ζώνης της πόλης και τη μετατόπισή της από την ενδοχώρα στην παράκτια ζώνη, στο δυτικό άκρο του λιμανιού, στην ακτή της Δραπετσώνας, την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Το 1898 αγοράστηκε το οικόπεδο που στέγασε τις εγκαταστάσεις του ναυπηγείου και αποφασίστηκε η μεταφορά του μηχανουργείου στον ίδιο χώρο. Το οικόπεδο είχε εμβαδόν 38.500 τ.μ., η δυτική του πλευρά οριζόταν από το λιμενοβραχίονα Κράκαρη και την οδό Ηφαίστου, η οποία από το 1909 αποτελούσε και το ανατολικό όριο της Εταιρείας Λιπασμάτων. Οι ογκώδεις κτιριακές μονάδες –μηχανουργείο, λεβητοποιείο, χυτήριο, ηλεκτρικοί υποσταθμοί–, οι μικρότερες εγκαταστάσεις –μηχανοστάσια, αποθήκες, γραφεία–, οι χτιστές προβλήτες, η νεωλκός και το ναυπηγείο συνέθεταν μια ακμάζουσα βιομηχανική μονάδα με εκατοντάδες εργαζόμενους.

Όψη του ναυπηγείου Βασιλειάδη από την προβλήτα Κράκαρη, καρτποστάλ της δεκαετίας 1920. Ε. Μαΐστρου, Δ. Μαυροκορδάτου, Γ. Μαχαίρας, Ν. Μπελαβίλας, Λ. Παπαστεφανάκη, Γ. Πολύζος, Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (1909-1993), Λιπάσματα Δραπετσώνας, Αθήνα 2007, σ. 125.
Όψη της νεωλκού του ναυπηγείου Βασιλειάδη. Ε. Μαΐστρου, Δ. Μαυροκορδάτου, Γ. Μαχαίρας, Ν. Μπελαβίλας, Λ. Παπαστεφανάκη, Γ. Πολύζος, Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (1909-1993), Λιπάσματα Δραπετσώνας, Αθήνα 2007, σ. 125.

© 2017 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Σχεδιασμός 4share. Ανάπτυξη εφαρμογής IMPRESSI.